Hoe kunnen we de sportdiergeneeskunde naar een hoger plan tillen? Professionals staken daarover 16 maart 2017 tijdens de brainstormsessie ‘Sports Medicine & Rehabilitation’ bij Edupet Education in Veenendaal de koppen bij elkaar.
Atjo Westerhuis van Edupet had gedacht met de bijeenkomst een man of vijftien om de tafel te krijgen, maar dat werden er zo’n vijftig: ‘Een geweldige opkomst. Heel erg veel is er op het gebied van sportdiergeneeskunde en revalidatie nog niet bekend, er moet nog veel onderzoek worden gedaan.’
Introductie
Wie houden zich nou allemaal zoal bezig met sporthonden? Voorafgaand aan de brainstorm over hoe de sportdiergeneeskunde zich kan profileren en professionaliseren hielden elf sprekers een korte introductie, waarbij wat aandachtspunten naar voren kwamen:
- Revalidatiedierenarts Yolanda Elbertse helpt in haar revalidatie- en pijncentrum voor dieren honden letterlijk weer op de been: ‘Daar gebruiken we diverse technieken voor: van laser tot stamceltherapie en acupunctuur. Er is heel veel mogelijk.’
- Dierfysiotherapeut May Römer is gespecialiseerd in het bewegingsapparaat van dieren en heeft veel te maken met sportproblemen: ‘Het is heel leuk en zinvol om hierover met elkaar te praten, het is belangrijk om structuur aan dit onderwerp te geven. Samen kunnen we veel meer effect uitoefenen dan alleen.’
- Dierenarts Kim Van Avermaete werkt op de afdeling Research & Development van Prins Petfoods aan de ontwikkeling van voeding op maat voor sporthonden: ‘We zien de vraag daarnaar enorm stijgen. Er leven veel vragen op dit gebied. Er is weinig wetenschappelijk onderzoek, veel is gebaseerd op ervaringen en de adviezen lopen nogal uiteen.’
- Chiropractor Anneke Schellingerhout is gespecialiseerd in het herstel en behoud van een goed bewegingsapparaat bij dieren. ‘Een sportkeuring is daarbij heel belangrijk. Daarmee begin je al als pup, en ook de sporthonden die met pensioen zijn moet je ondersteunen in hun fysieke welzijn.’
- Creatief hondentrainer Judith Lissenberg ontwierp voor Prins Petfoods een lesbox vol sport- en spelmaterialen voor hondenscholen en ziet een belangrijke rol voor instructeurs. ‘De hondenschool van nu speelt niet alleen een rol bij de opvoeding, maar ook bij het begeleiden van eigenaren bij het goed leren kijken naar en bewust bewegen met honden.’
- Sledehondensporter Benjamin Schaap coacht mensen op wedstrijden en bedrijft topsport met zijn honden: ‘Om een idee te geven: bij sledehondenwedstrijden als de Iditarod in Alaska leggen honden afstanden van meer dan 1600 kilometer af.’
- Canicrosser Bianca Koole, oprichter van Canicross Nederland, loopt hard met honden: ‘En dat kan ontzettend hard gaan: je loopt gemiddeld zó 20 kilometer per uur. Het is een bijzonder intensieve sport en er komen wat aandachtspuntjes om de hoek kijken: van een goed zittend tuig en de temperatuur tijdens het trainen tot de juiste ondergrond.’
- Vertegenwoordiger van de renvereniging Monique Colbers werkt met windhonden, de atleten bij uitstek in de hondenwereld: ‘Een Greyhound sprint met bijna 70 kilometer per uur over de baan. Je kunt je voorstellen wat voor krachten er daarbij vrijkomen.’
- Agilitytrainer Katja Slippens benadrukte dat er bij het afleggen van een hindernisparcours meer komt kijken dan je denkt. ‘Je wilt geen blessures. Eén keer per week je hondje uit zijn mand halen voor een agilitytraining kan gevaarlijker zijn dan topsport.’
- Vertegenwoordiger van de Commissie Werkhonden Ada Witteveen benadrukt het belang van een goede warming-up en cooling-down in bijvoorbeeld het pakwerk, waarbij een werkhond een ‘boef’ staande moet houden. ‘Dat vergeten mensen nog wel eens!’
- Speurhondentrainer Brenda Bouman is juist actief in een discipline waarin het er veel rustiger aan toe gaat. ‘Wij zitten met speuren juist meer aan de revalidatiekant omdat het een heel mooie gecontroleerde tak van sport is.’
Een compleet concept
‘Meer dan voeding.’ luidt de pay-off van Prins Petfoods, en dat betekent dat het in 100% natuurlijke honden- en kattenvoedingen gespecialiseerde bedrijf diereigenaren graag een compleet concept wil kunnen bieden. Ook eigenaren van sporthonden: zo testen 31 sledehonden de nieuwe voeding Prins ProCare Sportlife Performance.
Brainstorm
Verdeeld over vijf groepen gingen de deelnemers tijdens een brainstorm dieper in op een aantal onderwerpen. Aan één tafel overleggen met bijvoorbeeld een dierfysiotherapeut, een hondentrainer, een materialenontwikkelaar en een dierenarts: de onderlinge lijnen waren nog nooit zo kort!
Verschillende disciplines
Wat is er allemaal, wie doet wat? Hoe kunnen we de samenwerking optimaliseren?
Uit de reacties:
- ‘Best lastig, al die verschillende disciplines. Orthomanuele therapie, chiropractie… ik kan me voorstellen dat mensen door de bomen het bos niet meer zien.’
- ‘Mensen weten vaak niet eens dat er een diploma voor een bepaalde discipline bestaat, laat staan dat er een beroepsvereniging voor is.’
- ‘Je zou kunnen denken aan een keurmerk. Maar wie stelt de eisen dan vast?’
- ‘Meer samenwerking tussen de verschillende disciplines is belangrijk, dat voorkomt dat er eilandjes ontstaan. Daar zijn dit soort brainstormsessies heel goed voor!’
- ‘Eigenaren van huishonden weten veel dingen niet, bijvoorbeeld dat een hond óók naar de fysiotherapeut kan.’
- ‘De topsporters weten wel bij wie ze terecht moeten voor advies. De dierenarts moet de gewone huishondeneigenaar kunnen doorverwijzen. Als regulier dierenarts kun je niet álles voelen.’
- ‘Soms moeten honden heel lang rust houden vanwege een blessure. Dan is het mooi dat je naast bijvoorbeeld een dierfysiotherapeut ook een gedragsdeskundige kunt inschakelen.’
- ‘We kunnen wel meteen de diepte in gaan op het gebied van sporthonden, maar er is nog zoveel gebrek aan basiskennis!’
Voeding
Hoe en wat voer je sporthonden? Is er behoefte aan voedingssupplementen?
Uit de reacties:
- ‘Mijn hond eet altijd ’s avonds, wedstrijd of geen wedstrijd.’
- ‘Het is maatwerk. Ik heb drie honden en ze eten allemaal anders.’
- ‘Voor voeding is veel expertise nodig. Goedbedoelde adviezen via bijvoorbeeld Facebook brengen risico’s met zich mee.’
- ‘Kennis over voeding en sport staat nog heel erg in de kinderschoenen.’
- ‘Maak bij het ontwikkelen van voeding onderscheid tussen de sporten.’
- ‘Eigenlijk valt het best mee: wat stop je er in, hoe komt het er aan de andere kant uit en hoe ziet de hond daartussenin eruit?’
- ‘Meten is weten: wordt de voeding wel opgenomen?’
- ‘Denk aan toevoegingen als celmineraalen, kruiden en elektrolyten.’
- ‘Peptiden zijn heel belangrijk voor spierherstel.’
Revalidatie
Wie kunnen er hierbij allemaal een rol spelen?
Uit de reacties:
- ‘Samenwerking tussen de verschillende disciplines is bij revalidatie erg belangrijk.’
- ‘Hoe krijg je de eigenaar zo ver dat hij jouw richtlijnen echt opvolgt, zodat het dier goed herstelt? Hoe motiveer je mensen? Kunnen wij als professional onze boodschap goed overbrengen op de klant?’
- ‘Het kostenplaatje is belangrijk: hoe zit het met de kosten van een revalidatie, en hoe kun je die opvangen?’
Materialen
Hoe staat het met de kwaliteit en beschikbaarheid van het materiaal in sport en revalidatie?
Uit de reacties:
- ‘Braces, rolstoelen, loopbanden, hydrotherapie: er is vaak veel meer mogelijk dan men denkt!’
- ‘Laagdrempelige materialen als balanskussens kunnen ook heel belangrijk zijn.’
- ‘Denk ook aan oefenvoorbeelden en lesplannen. Veel mensen weten niet hoe ze (revalidatie)materialen als balanskussens moeten gebruiken.’
- ‘Verenigingen hebben weinig mogelijkheden om subsidie te krijgen voor aanschaf en onderhoud van materialen.’
- ‘Er zijn weinig materialen (bijvoorbeeld tuigen voor honden) van echt goede kwaliteit, en vaak zijn in de dierenspeciaalzaak net de verkeerde materialen verkrijgbaar.’
- ‘Organisatoren van wedstrijden moeten goede faciliteiten bieden voor de warming-up en cooling-down.’
Goede instructies
Goede informatie en instructies geven: dat is belangrijk, bleek tijdens de brainstorm over sportdiergeneeskunde en revalidatie. Edupet kan mogelijkheden bieden voor het maken van (instructie)video’s en webinars, waarin men een behandelaar aan het werk kan zien of het trainingsschema van een sport kan introduceren.